Elif Shafak - "Czarne mleko"

Autor: Elif Shafak

Tłumaczenie: Natalia Wiśniewska

Tytuł: Czarne mleko

Wydawnictwo: Poznańskie

Data wydania: 4 maja 2022

Liczba stron: 384

Ocena: 7/10

Opis:

Łamiąca macierzyńskie tabu, wnikliwa i szczera opowieść uznanej pisarki o dojrzewaniu do bycia matką.

Po urodzeniu pierwszego dziecka Elif Shafak doświadczyła depresji poporodowej i przestała pisać. Kryzys, z którym przyszło się jej zmierzyć, sprawił, że nie tylko zakwestionowała swoją wartość jako matki, ale też zaczęła zastanawiać się nad rolą kobiety-pisarki żyjącej i tworzącej w świecie wciąż zdominowanym przez mężczyzn. W tym najtrudniejszym momencie, wypełnionym poczuciem winy i cierpieniem, sięgnęła do doświadczeń autorek takich jak Sylvia Plath, Virginia Woolf, Simone de Beauvoir czy Zelda Fitzgerald. Ich historie dały jej nadzieję, że choć nie każdy kryzys można przezwyciężyć, to nigdy nie mierzymy się z nim samotnie.

Recenzja:

Dotychczas każde spotkanie z twórczością Elif Shafak było dla mnie niezwykłą przygodą – w jej powieściach po prostu zakochiwałam się bez pamięci i zaczytywałam do bladego świtu. Choć Czarne mleko nie jest już fikcją, a faktycznymi przeżyciami autorki z dojrzewania do bycia matką, nie potrafiłam sobie odmówić i tej lektury – przede wszystkim ze względu na sympatię do tureckiej pisarki. I… mimo tego, że ta książka nie skradła całkiem mojego serca, jak opowieści Shafak, tak zapoznałam się z nią z czystą przyjemnością.

Nie wiedziałam, czy chcę zostać matką. Ciąża mnie zaskoczyła. Ale pragnęłam urodzić to dziecko. Czułam się tak, jakby moja druga natura – lubiąca domowe zacisze, troskliwa, pełna uczuć macierzyńskich – buntowała się przeciwko tej, która dominowała przez wiele lat.

Czarne mleko jest bardzo intymną, pełną emocji i niełatwych myśli książką, mimo to czyta się ją z zaskakującą lekkością. Elif Shafak potrafi zaangażować czytelnika w swoją historię, a i sam odbiór całości przypomina wysłuchiwanie doświadczeń bliskiej przyjaciółki. Można odnieść takie wrażenie przez to, jak niesamowicie otwarcie pisarka mówi o swoich wątpliwościach, depresji poporodowej oraz reszcie swojego około-macierzyńskiego życia, a jednocześnie… nie czujemy dyskomfortu czytając o tym. Bez wątpienia wpływa na to także malowniczy styl autorki, który wciąż zachwyca swoim urokiem, cudownym doborem słów, fenomenalnymi metaforami – pióro Shafak autentycznie fascynuje i zachwyca również w bardziej autobiograficznym wydaniu. Zresztą, i tej książki nie pozostawiła bez odrobiny osobliwej magii – choćby poprzez widzenie w sobie kilku różnych kobiet, które musi pogodzić ze sobą czy subtelne wynurzenia...

Właściwie to nie wiem, która z tych miniaturowych kobiet pojawiła się pierwsza, a które później, nie znam chronologii. Niektóre z nich wydają się mądrzejsze od innych, ale to bardziej kwestia ich charakterów niż wieku. Pewnie przyzwyczaiłam się do nieustannego wysłuchiwania kłótni, które prowadzą w moim wnętrzu.

Czuć od pierwszych stron, że jest to książka stworzona przez kobietę dla kobiet. Choć tematem przewodnim zdaje się być tu macierzyństwo, nie tylko ono wiedzie tutaj prym. Shafak bez ogródek pisze tutaj o uścisk ze strony społeczeństwa, którego doświadczyła - oczekiwań wobec niej jako kobiety, a także własnej wewnętrznej walki pomiędzy pragnieniem robienia kariery a byciu matką. Bo czy kobieta potrafi połączyć macierzyństwo z karierą i osiągać zadowalające wyniki na obu polach? Jej historia jest także znakomitym obrazem tego, z jakim niezrozumieniem może spotkać się kobieta, matka. W interesujący sposób odwołuje się tutaj także do innych znanych kobiet, jak choćby Sylvia Plath czy Virginia Woolf, filozoficznych rozważań i pojęć czy literackich tekstów. Prawdę mówiąc, w gruncie rzeczy jest to historia odnajdywania siebie, spełniania się i życia ze sobą w harmonii…

I tak mniej więcej toczy się teraz moje życie: robię krok w tył, ruszam do przodu, upadam, wstaję, idę dalej, potykam się i kolejny raz ląduję twarzą przy ziemi, zbieram się w garść i podejmuję marsz.

Czarne mleko to wartościowa, feministyczna i uniwersalna książka, która pokazuje macierzyństwo od nieco innej strony. Jestem przekonana, że niejedna kobieta znajdzie w tej książce swoiste wsparcie i siłę, aby zawalczyć o własne pragnienia – nie przejmując się społeczeństwem oraz przypisywanym nam rolom. Elif Shafak z osobistych doznań stworzyła doprawdy interesującą i wciągającą lekturę, niezwykle życiową i dającą do myślenia. Polecam z całego serca!