Tomasz Pospieszny - "Nieskalana sławą"

Tytuł: Nieskalana sławą. Życie i dzieło Marii Skłodowskiej-Curie

Autor: Tomasz Pospieszny

Wydawnictwo: Novae Res

Rok wydania: 2015

Liczba stron: 384

Ocena: 7/10

Opis:

Nieskalana sławą to historia kobiety wyprzedzającej swoją epokę o pokolenia – Marii Skłodowskiej-Curie.

Kobiety wyjątkowej nawet jak na nasze współczesne standardy. Ponadprzeciętnie odważnej i upartej. Pełnej pasji. Romantyczki uwikłanej w czas przemian. Kobiety praktycznej, pracowitej i niezłomnej. Ubóstwianej i znienawidzonej, podziwianej i pogardzanej. Wiernej żony, oddanej kochanki, wymagającej, ale troskliwej matki. Kobiety kosmopolitycznej, a jednocześnie wielkiej patriotki polskiej i francuskiej. Skandalistki, "świętej", noblistki. Odkrywczyni polonu i radu. Odważnej społeczniczki, skrytej i intrygującej samotniczki w zdominowanym przez mężczyzn świecie.

Recenzja:

Maria Skłodowska-Curie – pierwsza kobieta uhonorowana Nagrodą Nobla, pierwsza osoba, której została ona przyznana dwukrotnie. Odkrywczyni polonu i radu, matka promieniotwórczości. Badaczka o światowej sławie i jednocześnie niezwykle skromna, niemal ascetyczna kobieta. Co tak naprawdę wiemy o naszej genialnej rodaczce? Wspomina się o niej na lekcjach chemii w szkole raczej w ramach ciekawostki – dostała Nobla a była kobietą. Nikt nie mówi, jak wiele kosztowało ją, by tego Nobla otrzymać.

Maria Skłodowska przyszła na świat w 1867 roku. Druga połowa XIX wieku to czas wielkich przemian i jednocześnie okres, kiedy Polski nie było nawet na mapie. Rodzice Marii byli wykształconymi i inteligentnymi ludźmi – na takich też wychowali swoje dzieci. Z piątki rodzeństwa to Maria była najbardziej błyskotliwa, już w dzieciństwie wykazywał szczególne zdolności. Niestety w czasach, w których przyszła na świat, nie przewidywano dla kobiet karier naukowych. Aby spełnić swoje marzenie i zdobyć wyższe wykształcenie musiała opuścić ukochany kraj i wyjechać do Paryża. Tam oprócz radu i polonu dokonała największego odkrycia w swoim życiu – odnalazła życiowego partnera, Piotra Curie.

Autor książki, Tomasz Pospieszny, nie kryje się z tym, że uważa Skłodowską za swój wielki autorytet. Dlatego wszystkie wydarzenia z jej życia przedstawione są w taki, a nie inny sposób. Jak sam pisze w przedmowie, jego praca nie ma na celu strącenia jej z piedestału i otarcia ze spiżu – powiedziałabym, że przeciwnie, autor wznosi badaczkę na piedestał… na którym Skłodowska wcale nie pragnęła się znaleźć.

Z przytoczonych przez autora fragmentów biografii i wspomnień wyłania się obraz kobiety niezwykle skromnej i całym sercem oddanej pracy badawczej. Kobiety, która niezależnie od wszystkiego zasługuje na ogromny podziw i szacunek, która mimo wszelkich przeciwności losu nigdy się nie poddała – i została dwukrotną laureatką Nagrody Nobla.

Książka jest podzielona na cztery części – pierwsza opisuje najmłodsze lata Marii, które spędziła w Polsce, druga trudne początki w Paryżu i poznanie Piotra, ich związek – niezbyt zresztą długi, byli bowiem małżeństwem przez nieco ponad 10 lat, aż do tragicznej śmierci Piotra. Trzecia część opisuje dalsze losy Marii w Paryżu, jej romans z Paulem Langevinem, nagonkę prasy, rozwój córek – starsza poszła w ślady matki i wraz ze swoim mężem również otrzymała Nagrodę Nobla. Czwarta część odtwarza ostatnie lata życia badaczki.

W książce przewija się mnóstwo znanych nazwisk, Maria znała osobiście większość z ówczesnych fizycznych i chemicznych sław, poczynając od Einsteina (który swoją drogą był dość fałszywy, z jednej strony pisał do niej „szczere” i pełne uznania listy, a z drugiej obgadywał ją za plecami), przez Becquerela, Röntgena, Rutherforda, Plancka i Bhora, po Heisenberga, czy Arrheniusa, który nalegał, by Maria zrezygnowała z Nobla.

Gdyby ktoś pokusiłby się o napisanie sfabularyzowanej wersji biografii Skłodowskiej, mogłaby z tego wyjść niezła powieść. Jej życiorys jest dobrym materiałem na całkiem porywającą książkę. Tymczasem pozycję Tomasza Pospiesznego mogę polecić wszystkim, którzy w jakikolwiek sposób interesują się Skłodowską.

Książkę dostałam od wydawnictwa Novae Res